Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η βλάβη του εγκεφάλου που προκαλείται από την απόφραξη ή την αιμορραγία των αρτηριών που τροφοδοτούν τον εγκέφαλο µε αίμα. Είναι μια αιφνίδια διαταραχή της αιμάτωσης του εγκεφάλου. Οι επιπτώσεις εξαρτώνται από δυο παράγοντες: α) την περιοχή στην οποία έγινε η βλάβη και, β) την έκταση της βλάβης.
ΤΥΠΟΙ ΑΕΕ
Ισχαιμικό ΑΕΕ: σε αυτή τη περίπτωση μπορεί να προκληθεί διακοπή ροής του αίματος σε μια αρτηρία, εξαιτίας της ύπαρξης κάποιου θρόμβου αίματος ή πλάκας (αθηροσκλήρωση). Διακρίνεται σε:
- Θρομβωτικό
- Εμβολικό
- Μικροέμφρακτο.
Αιμορραγικό Επεισόδιο: Οφείλεται σε ρήξη ενός αγγείου του εγκεφάλου και σχηματισμό ενός εγκεφαλικού αιματώματος που διακρίνεται σε:
- Ενδοεγκεφαλική αιμορραγία
- Υπαραχνοειδής αιμορραγία.
Από τους αναφερόμενους τύπους, η εγκεφαλική θρόμβωση και η εμβολή αποτελούν την πλειοψηφία των κρουσμάτων, έχοντας ως κοινό παρονομαστή τη μείωση της αιμάτωσης σε μια περιοχή του εγκεφάλου (ισχαιμία), μέσα από την φραγή ενός αιμοφόρου αγγείου.
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
- Είναι η τρίτη κατά σειρά αιτία θνητότητας στις αναπτυγμένες χώρες μετά τα καρδιαγγειακά και τον καρκίνο.
- Πρώτη αιτία πρόκλησης αναπηρίας στον άνθρωπο.
- Το 80% των ΑΕΕ είναι ισχαιμικά ενώ το 20% είναι αιμορραγικά.
- Οι άντρες έχουν περισσότερα εγκεφαλικά επεισόδια από τις γυναίκες.
- Οι γυναίκες έχουν υψηλότερο κίνδυνο για ΑΕΕ κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και τις πρώτες εβδομάδες μετά τη κύηση.
- Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι, 5,7 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από Εγκεφαλικό Επεισόδιο κάθε χρόνο.
- Σχεδόν ένας στους τέσσερις άνδρες και μια στις πέντε γυναίκες ηλικίας 45 ετών ενδέχεται να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο αν φθάσουν ως την ηλικία των 85 ετών.
ΑΙΤΙΑ ΑΕΕ
- Υπέρταση
- Καρδιακή και Αγγειακή Νόσος
- Ιστορικό παραδικού Ισχαιμικού Επεισοδίου
- Σακχαρώδης Διαβήτης
- Χοληστερόλη /Κάπνισμα.
OIKONOMIKEΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί μια από τις πιο πολυδάπανες ασθένειες που επηρεάζουν τις ανεπτυγμένες χώρες. Είναι νόσος που κοστίζει όσον αφορά την αντιμετώπιση της λόγω του υψηλού κόστους στην άμεση φροντίδα της αγωγής αλλά και της αποκατάστασης καθώς και του σημαντικού κόστους από τη μειωμένη λειτουργικότητα του ασθενούς.
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
- Τα εγκεφαλικά επεισόδια μπορεί να οδηγήσουν σε αναπηρία η οποία συνήθως επηρεάζει δραματικά την κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ασθενούς.
- Τα 4/5 των ατόμων που θα επιβιώσουν μετά από ένα ΑΕΕ θα χρειαστεί να υποβληθούν σε πρόγραμμα αποκατάστασης, προκειμένου να μειωθεί ο βαθμός αναπηρίας που επέρχεται. Ο χρόνος έναρξης του προγράμματος αποκατάστασης ποικίλει από ασθενή σε ασθενή.
- Η παρουσία εξειδικευμένων μονάδων αντιμετώπισης εγκεφαλικών επεισοδίων και κλινικών/κέντρων αποκατάστασης, συνιστά αναμφισβήτητα την πιο εξελιγμένη μορφή θεραπευτικής παρέμβασης στους ασθενείς που θα υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο.
- Στα κέντρα αποκατάστασης εφαρμόζεται η σωστή αξιολόγηση των λειτουργικών και νευρολογικών ελλειμμάτων, ο ασθενής ακολουθεί εξατομικευμένο πρόγραμμα που σχεδιάζεται από το εξειδικευμένο Επιστημονικό και κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό με βάση τη σοβαρότητα των ελλειμμάτων του, με σκοπό την ολοκληρωμένη αποκατάσταση του ασθενούς.
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΑΠΟ ΑΕΕ
- Μυϊκή αδυναμία (ημιπάρεση-ημιπληγία)
- Υπαισθησία
- Αταξία
- Ημιανοψία
- Ελλείματα της οπτικής αντίληψης
- Αφασία
- Απραξία
- Σύνδρομο παραμέλησης
- Δυσαρθρία
- Δυσπραξία
- Δυσφαγία-δυσκαταποσία
- Γνωσιακά ελλείματα
- Ψυχικές διαταραχές
- Ακράτεια ούρων και κοπράνων
- Σπαστικότητα
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΕΕ
Στόχος της αποκατάστασης είναι η κατά το δυνατόν ανάκτηση της λειτουργικής ανεξαρτησίας του ασθενούς μέσω της επανεκπαίδευσης βάδισης, της αναχαίτισης της σπαστικότητας των ημιπληγικών άκρων, της επανεκπαίδευσης δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής, της βελτίωσης της κατάποσης και του λόγου και της κατάλληλης ψυχολογικής υποστήριξης. Τα αποτελέσματα της αποκατάστασης εξαρτώνται από την βαρύτητα και την εντόπιση της βλάβης, την ηλικία του ασθενούς, τα κίνητρά του, την ικανότητά του να επικοινωνεί, την ύπαρξη ή μη υποστηρικτικού περιβάλλοντος, την κοινωνικοοικονομική του κατάσταση, την συνύπαρξη επιπλοκών.
Η Αποκατάσταση πρέπει να ξεκινά αμέσως με την είσοδο του ασθενούς στο κέντρο αποκατάστασης.
Στοχεύει αφενός στην πρόληψη και αντιμετώπιση επιπλοκών και αφετέρου στην κινητική επανεκπαίδευση. Επιπλοκές μπορεί να σχετίζονται με τη λειτουργία των πνευμόνων, του καρδιαγγειακού συστήματος, την υγεία του δέρματος, καθώς και τις καταστάσεις που προκαλούν πόνο. Ενδεικτικούς τομείς της κινητικής επανεκπαίδευσης αντιπροσωπεύουν η βάδιση, η ορθοστάτιση, οι μεταφορές μεταξύ διαφόρων θέσεων, καθώς και η λειτουργική δραστηριοποίηση από αυτές τις θέσεις. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στο προσβεβλημένο άνω άκρο, το οποίο θα πρέπει να ενσωματώνεται, από την αρχή της αποκατάστασης, στους θεραπευτικούς στόχους.
Οι πιο ευρέως διαδεδομένες θεραπευτικές προσεγγίσεις για την αποκατάσταση ημιπληγικών ασθενών, περιλαμβάνουν:
- Manual Therapy
- PNF (Ιδιοδεκτική Νευρομυϊκή Διευκόλυνση),
- Bobath (Νευροεξελικτική Αγωγή)
- Θεραπευτική Άσκηση.
Χρήση Τεχνολογίας Αιχμής:
- Balance Tutor Διάδρομος Ανάλυσης Βάδισης: το σύστημα Balance Tutor δίνει τη δυνατότητα αποφόρτισης του ασθενή από το σωματικό του βάρος, χρησιμοποιώντας ειδικούς ιμάντες πρόσδεσης. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται επανεκπαίδευση της διαδικασίας βάδισης σε ασθενής που χρήζουν ανάλογης θεραπευτικής προσέγγισης.
- HandTutor Για Biofeedback Άνω Άκρου
- Digi Trainer
Ειδικοί Λογοθεραπευτές προσεγγίζουν την αποκατάσταση μυών του προσώπου που μπορεί να δυσλειτουργούν, καθώς βοηθά στις διαταραχές επικοινωνίας και κατάποσης μετά από εγκεφαλικό.
Η διάγνωση και η εφαρμογή προγράμματος αποκατάστασης των διαταραχών αυτών είναι βασικό συστατικό της θεραπείας και επιπλέον ελαχιστοποιεί την πιθανότητα πνευμονιών από εισρόφηση.
Χρήση Τεχνολογίας Αιχμής:
Η εφαρμογή της σύγχρονης υδροθεραπείας στο πλαίσιο της αποκατάστασης αποτελεί μία από τις ειδικότητες της διεπιστημονικής ομάδας αποκατάστασης και πραγματοποιείται σε θεραπευτικές πισίνες σε θερμοκρασία νερού από 31 – 34 βαθμούς Κελσίου με κατάλληλες συνθήκες αέρα. Το πρόγραμμα υδροθεραπείας διαμορφώνεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο και καταρτισμένο θεραπευτή και είναι βασισμένο στις ανάγκες του ασθενούς.
Η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών με ΑΕΕ αποτελεί μείζον παράγοντα της θεραπευτικής διαδικασίας για το λόγο αυτό παρέχεται τόσο κατά την διάρκειας της νοσηλείας, όσο και με το πέρας αυτής. Ο βασικός στόχος είναι να βοηθήσει τον ασθενή να αποκτήσει επίγνωση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει, να ανακτήσει τον έλεγχο της ζωής του και κατά επέκταση να κατανοήσει εκ νέου τον εαυτό του.
