ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΕΣ
Ως νευροπάθειες χαρακτηρίζονται οι παθήσεις που αφορούν σε βλάβες των κρανιακών και περιφερικών νεύρων. Εάν η πάθηση αφορά σε ένα μόνο νεύρο, τότε χαρακτηρίζεται ως μονονευροπάθεια (π.χ. πάρεση προσωπικού νεύρου, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, κ.α), ενώ εάν αφορά σε περισσότερα νεύρα, τότε χαρακτηρίζεται ως πολυνευροπάθεια.
Ανάλογα με τον τύπο του νεύρου που προσβάλλεται, οι νευροπάθειες κατηγοριοποιούνται ως εξής:
- Κινητικές (όπου παρατηρούνται διαταραχές στη βάδιση ή στην ομιλία),
- Αισθητικές (όπου παρατηρούνται διαταραχές στην αισθητικότητα, π.χ. στην αντίληψη του πόνου ή της θερμοκρασίας),
- Αυτόνομες (π.χ. διαταραχές στην κατάποση τροφής ή στην αναπνοή),
- Μικτές, στις οποίες πάνω από ένας τύπος νεύρου έχει προσβληθεί.
Τα συμπτώματα εκδηλώνονται συνήθως στο σημείο προσβολής του νεύρου και είναι:
- Πόνος,
- Αίσθημα καύσου ή μυρμηγκιάσματος,
- Μουδιάσματα, – τσιμπήματα
- Αδυναμία κίνησης.
Οι αιτίες εμφάνισης μιας νευροπάθειας είναι πολλές, με διαφορετική εξέλιξη και πρόγνωση.
Υπάρχουν Περιφερικές Νευροπάθειες αυτοάνοσης αιτιολογίας, όπως:
- Σύνδρομο Guillain-Barre ή Οξεία Φλεγμονώδεις Απομυελινωτική Πολυνευροπάθεια). Χαρακτηρίζεται από μυϊκή αδυναμία και στη συνέχεια μυϊκή παράλυση, που ξεκινά από τα κάτω άκρα και προχωρά προς τα πάνω, συχνά μέσα σε μια περίοδο ωρών ή ημερών. Επηρεάζονται τα χέρια και οι μύες του προσώπου και κάποιες φορές ακόμα και η κατάποση και η αναπνοή (λόγω προσβολής των αντίστοιχων νεύρων). Συνυπάρχουν και αισθητικές διαταραχές, καθώς και πόνος στους προσβεβλημένους μυς.
- Χρόνια Φλεγμονώδης Απομυελινωτική Πολυνευροπάθεια. Σπάνια νόσος των περιφερικών νεύρων, που χαρακτηρίζεται από σταδιακά αυξανόμενη αδυναμία των ποδιών και σε μικρότερο βαθμό, των χεριών, εξαιτίας φλεγμονής και βλάβης στην ουσία που καλύπτει και προστατεύει τα νεύρα, τη μυελίνη. Η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία και στα δύο φύλα. Η μυϊκή αδυναμία, συνήθως, εμφανίζεται μέσα σε μια περίοδο δύο μηνών. Η νόσος, συνήθως, εκδηλώνεται με δυσκολία στη βάδιση η οποία σταδιακά χειροτερεύει. Στη νόσο αυτή παρατηρούνται εξάρσεις και υφέσεις, όπως και στη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας. Η έγκαιρη διάγνωση και η ταχεία έναρξη της θεραπείας αυξάνει τις πιθανότητες να μη μείνουν μόνιμες βλάβες.
- Πιεστικές Νευροπάθειες ή σύνδρομα παγίδευσης των περιφερικών νεύρων είναι μια μεγάλη κατηγορία παθήσεων που ανήκουν στις περιφερικές νευροπάθειες. Οφείλονται σε πίεση που ασκείται στα περιφερικά νεύρα από διάφορες γειτονικές προς αυτά ανατομικές δομές, οι οποίες έχουν υπερτραφεί ή είναι οιδηματώδεις λόγω υπέρχρησης, ή από παθολογικές εξεργασίες, όπως γάγγλια, λιπώματα και διάφορους άλλους όγκους ή από σπάνιες ανατομικές παραλλαγές, όπως επικουρικοί μυς, αγγειακά στελέχη κ.α. Η εξωτερική πίεση που ασκείται στα νεύρα μειώνει τη ροή αίματος στα αγγεία που τα τροφοδοτούν. Αυτό προκαλεί τοπική ισχαιμία που διαταράσσει τη λειτουργία του νεύρου. Με το χρόνο, αν η κατάσταση δεν αντιμετωπιστεί, επέρχεται απομυελίνωση, μόνιμη βλάβη των νευραξόνων και τελικά το νεύρο ουλοποιείται. Οι πιο συχνές πιεστικές νευροπάθειες είναι το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα και η ωλένια νευρίτιδα, ενώ πιο σπάνιες καταστάσεις είναι τα σύνδρομα του κερκιδικού σωλήνα, του ωλένιου σωλήνα του Guyon, του στρογγύλου πρηνιστή, της παγίδευσης του υπερπλάτιου νεύρου, το σύνδρομο θωρακικής εξόδου κ.α.
ΜΥΟΠΑΘΕΙΕΣ
Οι μυοπάθειες αναφέρονται οι παθήσεις του μυϊκού συστήματος, που ενδέχεται να οφείλονται σε κληρονομικά, μεταβολικά ή φλεγμονώδη αίτια. Οι μυοπάθειες εκδηλώνονται σε οποιαδήποτε ηλικία και η εξέλιξή τους ποικίλλει, καθώς συχνά εμπλέκονται με σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να προσβάλλουν και άλλα συστήματα όπως το καρδιαγγειακό, το αναπνευστικό, τον εγκέφαλο, κατά συνέπεια η αντιμετώπισή τους χρήζει διεπιστημονικής προσέγγισης.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι μόνιμα ή παροδικά και συνήθως περιλαμβάνουν:
- Μυϊκή αδυναμία & μυϊκά άλγη,
- Μυϊκή ατροφία,
- Υπερτροφία,
- Μυαλγίες & κράμπες,
- Βλεφαρόπτωση,
- Επεισόδια παράλυσης,
- Επίμονη αύξηση των επιπέδων της κρεατίνης κινάσης (CPK) στον ορό.
Τα αίτια ποικίλουν και κατηγοριοποιούνται ως εξής:
Κληρονομικά Αίτια
- Δυστροφίες (π.χ. N. Duchenne, N. Becker, πρόσωπο – ώμο – βραχιόνιος, οφθαλμικές κ.α.)
- Συγγενείς (π.χ. Central Core Disease κ.α.)
- Μυοτονίες (π.χ. N. Steinert, N. Thomsen)
- Μεταβολικές (π.χ. γλυκαγονώσεις, διαταραχές μεταβολισμού των λιπιδίων κ.α.)
- Οικογενείς παροδικές παραλύσεις (π.χ. υποκαλιαιμική, υπερκαλιαιμική)
- Μιτοχονδριακές
Επίκτητα Αίτια
- Ενδοκρινικά (π.χ. παθήσεις υπόφυσης, επινεφριδίων, θυρεοειδούς, παραθυρεοειδούς)
- Φλεγμονώδη (π.χ. πολυμυοσίτιδα, δερματομυοσίτδα)
- Τοξικά (π.χ φάρμακα).